Derleme ve Kurulum

Mevcut Diller: de | en | es | fr | ja | ko | tr

Bu belge Apache HTTP Sunucusunun sadece Unix ve Unix benzeri sistemlerde derlenmesini ve kurulmasını kapsar. Windows üzerinde derleme ve kurulum için Apache HTTP Sunucusunun Microsoft Windows ile kullanımı ve Apache HTTP Sunucusunun Microsoft Windows için Derlenmesi bölümüne bakınız. Diğer platformlar için ise platform belgelerine bakınız.

Apache HTTP Sunucusunun, derleme ortamını oluşturmak için çoğu Açık Kaynak Kodlu projenin yaptığı gibi libtool ve autoconf kullanır.

Eğer sadece sürüm yükseltiyorsanız (2.4.9’dan 2.4.10’a yükseltmek gibi) lütfen doğrudan Yükseltme bölümüne atlayınız.

Tez canlılar için genel bir bakış
Gereksinimler
İndirme
Paketi açma
Kaynak ağacının yapılandırılması
Derleme
Kurulum
Kişiselleştirme
Deneme
Yükseltme
Üçüncü parti paketler

Ayrıca bakınız:

Yorum

Tez canlılar için genel bir bakış

İndirme	`$ lynx http://httpd.apache.org/download.cgi`
Paketi açma	`$ gzip -d httpd-NN.tar.gz $ tar xvf httpd-NN.tar $ cd httpd-NN`
Yapılandırma	`$ ./configure --prefix=ÖNEK`
Derleme	`$ make`
Kurulum	`$ make install`
Kişiselleştirme	`$ vi ÖNEK/conf/apache2.conf`
Deneme	`$ ÖNEK/bin/apache2ctl -k start`

NN yerine kuracağınız sürümü, ÖNEK yerine de dosya sisteminde sunucunun altına kurulacağı dizin yolunu yazınız. ÖNEK belirtilmezse /usr/local/apache2 öntanımlıdır.

Derleme ve kurulum işleminin her aşaması, Apache HTTPd Sunucusunun derlenmesi ve kurulması için gerekenler başta olmak üzere aşağıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Gereksinimler

Apache httpd’yi derleyebilmek için şunlar mevcut olmalıdır:

APR ve APR-Util: APR ve APR-Util'in sisteminizde kurulu olduğundan emin olun. Kurulu değilse veya sisteminizce sağlanmış sürümlerini kullanmak istemiyorsanız APR ve APR-Util'in ikisini birden Apache APR'den indirin ve onları Apache httpd dağıtımını açtığınız dizinin altında ./srclib/apr ve ./srclib/apr-util dizinlerine açın (Dizin isimlerinin sürüm numarası içermemesine dikkat edin, örneğin, APR dağıtımı ./srclib/apr/ altında olsun.) ve ./configure betiğinin --with-included-apr seçeneğini kullanın. Bazı platformlarda, httpd'nin, kurulu APR ve APR-Util kopyanıza karşın derlenmesini sağlamak için ilgili -dev paketlerini kurmanız gerekebilir.
Perl-Uyumlu Düzenli İfade Kütüphanesi (PCRE): Bu kütüphane gereklidir, ancak artık httpd ile birlikte dağıtılmamaktadır. Kaynak kodunu http://www.pcre.org sitesinden indirin ve bir port veya paket olarak kurun. Eğer derleme sisteminiz PCRE kurulumunuz tarafından kurulan pcre-config betiğini bulamazsa --with-pcre seçeneğini kullanarak yerini belirtin. Bazı platformlarda, httpd'nin, kurulu PCRE kopyanıza karşın derlenmesini sağlamak için ilgili -dev paketlerini kurmanız gerekebilir.
Disk Alanı: Geçici olarak en azından 50 MB boş disk alanınız olduğundan emin olunuz. Kurulumdan sonra sunucu yaklaşık 10 MB disk alanı kaplıyor olacaktır. Asıl disk alanı gereksinimi seçtiğiniz yapılandırma seçeneklerine, üçüncü parti modüllere ve şüphesiz sitenizin veya sunucu üzerindeki sitelerin boyutlarına göre değişiklik gösterecektir.
ANSI-C Derleyici ve Derleme Sistemi: Bir ANSI-C derleyicinin kurulu olduğundan emin olunuz. Free Software Foundation (FSF) tarafından dağıtılan GNU C derleyicisini (GCC) kullanmanız önerilir. GCC yoksa en azından satıcınızın derleyicisinin ANSI uyumlu olduğundan emin olunuz. Ayrıca, PATH ortam değişkeninizin içerdiği yollarda make gibi temel derleme araçları da bulunmalıdır.
Zamanın doğru belirlenmesi: HTTP protokolünün elemanları sunuldukları tarih ve saate göre ifade edilirler. Bu bakımdan sisteminizdeki zaman ayarlama oluşumunun ayarlarını gözden geçirmenizin tam sırasıdır. Bu amaçla, Ağ Zaman Protokolüne (NTP) göre çalışan ntpdate veya xntpd programları kullanılır. NTP yazılımları ve halka açık zaman sunucuları hakkında daha ayrıntılı bilgi için NTP sitesine bakınız.
Perl 5 [SEÇİMLİK]: Perl ile yazılmış apxs veya dbmmanage gibi bazı betikleri desteklemek için Perl 5 yorumlayıcısı gerekir (5.003 veya daha yeni sürümleri yeterlidir). Eğer sisteminizde birden fazla Perl yorumlayıcı kuruluysa (örneğin, sistem geneli için Perl 4, kendi kullanımızı için Perl 5 kurulu olabilir), doğru sürümün kullanılacağından emin olmak bunu configure betiğine --with-perl seçeneğini kullanarak belirtmeniz önerilir. Eğer configure betiği sisteminizde Perl 5 yorumlayıcısı bulamazsa bu betikleri kullanamazsınız. Ancak, bu durum Apache HTTPd’nin derlenip kurulmasına engel değildir.

İndirme

Apache HTTP Sunucusunu, çeşitli yansıların da listelendiği Apache HTTP Sunucusu indirme sayfasından indirebilirsiniz. Unix benzeri sistemler kullanan Apache HTTPd kullanıcılarının kaynak paketlerinden birini indirip derlemeleri daha iyi olacaktır. Derleme işlemi (aşağıda açıklanmıştır) kolaydır ve sunucunuzu ihtiyaçlarınıza uygun olarak kişiselleştirmenize imkan tanır. Ayrıca, hazır derlenmiş paketler çoğunlukla en son kaynak sürüm kadar güncel değildirler. Eğer böyle bir paket indirmişseniz, kurarken paketin içinde bulunan INSTALL.bindist dosyasındaki talimatlara uyunuz.

İndirme işleminin ardından Apache HTTP Sunucusunun eksiksiz ve değişikliğe uğramamış olduğunun doğrulanması önemlidir. Bu indirilen tar paketinin PGP imzasına göre sınanması ile sağlanabilir. Bunun nasıl yapılacağı indirme sayfasında anlatıldığı gibi PGP kullanımının anlatıldığı daha geniş bir örnek de vardır.

Paketi açma

Apache HTTP Sunucusu tar paketinden sıkıştırmayı kaldırdıktan sonra tar arşivinden dosyaları çıkarmak basit bir işlemdir:

$ gzip -d httpd-NN.tar.gz $ tar xvf httpd-NN.tar

Bu işlem bulunduğunuz dizinin içinde dağıtımın kaynak dosyalarını içeren yeni bir dizin oluşturacaktır. Sunucuyu derleme işlmine başlayabilmek için önce cd ile bu dizine geçmelisiniz.

Kaynak ağacının yapılandırılması

Sonraki adım, Apache HTTPd kaynak ağacının platformunuza ve kişisel gereksinimlerinize uygun olarak yapılandırılmasıdır. Bu işlem dağıtımın kök dizininde bulunan configure betiği kullanılarak yapılır. (Apache HTTPd kaynak ağacının resmen dağıtıma girmemiş bir sürümünü indiren geliştiricilerin sistemlerinde autoconf ve libtool kurulu olması ve sonraki adıma geçmek için buildconf çalıştırmaları gerekir. Bu işlem resmi dağıtımlar için gerekli değildir.)

Kaynak ağacını tamamen öntanımlı seçenekler kullanılarak derlemek için ./configure komutunu vermek yeterlidir. Öntanımlı seçenekleri değiştirmek için configure betiği çeşitli değişkenler ve komut satırı seçenekleri kabul eder.

En önemli seçenek, Apache HTTP Sunucusunun kurulacağı yerin belirlenmesini, dolayısıyla Apache’nin bu konumda doğru olarak çalışması için yapılandırılmasını sağlayan --prefix’tir. Kurulacak dosyaların yerleri ile ilgili daha ayrıntılı denetim ek yapılandırma seçenekleri ile mümkün kılınmıştır.

Bu noktada ayrıca, Apache HTTPd’de hangi özelliklerin bulunmasını istediğinizi modülleri etkin kılarak veya iptal ederek belirtebilirsiniz. Apache, öntanımlı olarak içerilmiş pek çok modülle gelir. Bunlar çalışma anında devereye sokulup çıkarılabilen paylaşımlaı nesneler (DSO'lar) olarak derlenebilir. Ayrıca, istediğiniz modülleri derleme sırasında --enable-module=static seçeneğini kullanarak durağan olarak derleyebilirsiniz. Ek modüller --enable- modül seçenekleri kullanılarak etkinleştirilir. Buradaki modül, önünden mod_ dizgesi kaldırılmış ve içindeki altçizgi imleri tire imleri ile değiştirilmiş modül ismidir. Temel modülleri de benzer şekilde --disable-modül seçenekleriyle iptal edebilirsiniz. configure betiği mevcut olmayan modüller için sizi uyarmayıp, seçeneği yok saymakla yetineceğinden, bu seçenekleri kullanırken dikkatli olmalısınız.

Ek olarak, bazen kullandığınız derleyici, kütüphaneler veya başlık dosyalarının yerleri hakkında configure betiğine ilave bilgiler sağlamanız gerekir. Bu işlem configure betiğine ya ortam değişkenleriyle ya da komut satırı seçenekleriyle bilgi aktarılarak yapılır. Daha fazla bilgi için configure kılavuz sayfasına bakınız.

Apache’yi derlerken ne gibi olasılıklara sahip olduğunuz hakkında bir izlenim edinmeniz için aşağıda tipik bir örneğe yer verilmiştir. Bu örnekte, Apache’nin /sw/pkg/apache önekiyle başlayan dizinlere kurulması, belli bir derleyici ve derleyici seçenekleriyle derlenmesi ve mod_ldap ve mod_luamodüllerinin de DSO mekanizması üzerinden daha sonra yüklenmek üzere derlenmesi istenmektedir:

$ CC="pgcc" CFLAGS="-O2" \ ./configure --prefix=/sw/pkg/apache \ --enable-ldap=shared \ --enable-lua=shared

configure betiği başlatıldığında sisteminizde mevcut özelliklerin işe yararlığını sınamak ve sonradan sunucuyu derlemek için kullanılacak Makefile dosyalarını oluşturmak için bir kaç dakika çalışacaktır.

configure seçeneklerinin tamamı ayrıtılı olarak configure kılavuz sayfasında açıklanmıştır.

Derleme

Artık, Apache HTTPd paketini şekillendiren çeşitli parçaları derlemek için basitçe aşağıdaki komutu verebilirsiniz:

$ make

Bu komutu verdikten sonra lütfen sabırlı olunuz. Temel yapılandırmanın derlenmesi bir kaç dakika alsa da modüllerin derlenmesi donanımınıza ve seçtiğiniz modüllerin sayısına bağlı olarak daha uzun süre gerektirecektir.

Kurulum

Şimdi sıra ÖNEK dizini altına kurulmak üzere yapılandırdığınız (yukarı --prefix seçeneğine bakınız) paketi kurmaya geldi. Basitçe şu komutu veriniz:

# make install

ÖNEK dizininde genellikle yazma izinlerinin sınırlı oluşu nedeniyle bu adım genellikle root yetkilerini gerektirir.

Eğer sürüm yükseltiyorsanız, kurulum sırasında mevcut yapılandırma dosyalarının ve belgelerin üzerine yazılmayacaktır.

Kişiselleştirme

Bu adımda, Apache HTTP Sunucunuzu ÖNEK/conf/ dizini altındaki yapılandırma dosyalarını düzenleyerek kişiselleştirebilirsiniz.

$ vi ÖNEK/conf/apache2.conf

Bu kılavuz ve kullanılabilecek yapılandırma yönergelerinin kılavuzlarını ÖNEK/docs/manual/ altında bulabileceğiniz gibi en son sürümünü daima http://httpd.apache.org/docs/2.4/ adresinde bulabilirsiniz.

Deneme

Artık Apache HTTP Sunucunuzu başlatmaya hazırsınız. Hemen şu komutu verin:

$ ÖNEK/bin/apache2ctl -k start

http://localhost/ üzerinden ilk belgeniz için bir istek yapmalısınız. Genellikle DocumentRoot olarak bilinen ÖNEK/htdocs/ altındaki sayfayı görürsünüz. Çalışmakta olan sunucuyu durdurmak için şu komutu verebilirsiniz:

$ ÖNEK/bin/apache2ctl -k stop

Yükseltme

Sürüm yükseltme işleminin ilk adımı, sitenizi etkileyen değişiklikleri öğrenmek için dağıtım duyurusunu ve kaynak paketindeki CHANGES dosyasını okumaktır. Ana sürümlerden yükseltme yapıyorsanız (2.0’ten 2.2’ye veya 2.2’den 2.4’e gibi), derleme anı ve çalışma anı yapılandırmalarındaki ana farklılıklar elle ayarlamalar yapmanızı gerektirecektir. Ayrıca, tüm modüllerin de modül API’sindeki değişikliklere uyum sağlaması için yükseltilmesi gerekecektir.

Aynı ana sürüm içinde yükseltme yapmak (2.2.55’ten 2.2.57’ye yükseltmek gibi) daha kolaydır. make install işlemi, mevcut yapılandırma ve günlük dosyalarınızın ve belgelerin üzerine yazmayacaktır. Ek olarak, geliştiriciler alt sürüm değişikliklerinde configure seçenekleri, çalışma anı yapılandırması veya modül API’sinde uyumsuz değişiklikler yapmamaya özen göstereceklerdir. Çoğu durumda, aynı configure komut satırını, aynı yapılandırma dosyasını kullanabileceksiniz ve tüm modülleriniz de çalışmaya devam edebilecektir.

Aynı ana sürüm içinde yükseltme işlemine, eski kaynak ağacının kök dizininde veya kurulu sunucunuzun build dizininde bulacağınız config.nice dosyasını yeni kaynak ağacının kök dizinine kopyalamak suretiyle başlayabilirsiniz. Bu dosya evvelce kaynak ağacını yapılandırmakta kullandığınız configure komut satırını içerir. config.nice dosyasında yapmak istediğiniz değişiklikler varsa yaptıktan sonra şu komutları veriniz:

$ ./config.nice $ make $ make install $ ÖNEK/bin/apache2ctl -k graceful-stop $ ÖNEK/bin/apache2ctl -k start

Her yeni sürümü hizmete sokmadan önce daima çalışma ortamınızda denemeniz gerekir. Örneğin, yükseltme işlemini sonuçlandırmadan önce eski sürümün çalışmasını durdurmadan yenisini farklı bir --prefix ile kurabilir ve farklı bir port ile (Listen yönergesini ayarlamak suretiyle) çalıştırabilirsiniz.

Özgün configure seçeneklerinizi değiştirmek veya yeni seçenekler eklemek isterseniz bunları config.nice betiğine komut satırı argümanları olarak belirtebilirsiniz:

$ ./config.nice --prefix=/home/dnm/apache --with-port=90

Üçüncü parti paketler

Üçüncü partilerin çoğunun, Apache HTTP Sunucusunun belli bir platforma kurulumu için paketlenmiş kendi dağıtımları vardır. Çeşitli Linux dağıtımları, üçüncü parti Windows paketleri, Mac OS X, Solaris ve daha pek çokları bunlar arasında sayılabilir.r

Yazılım lisansımız bu çeşit yeniden dağıtımlara izin verdiği gibi bunları cesaretlendirir de. Ancak, sunucunun kurulum ve yapılandırmasının belgelerimizde belittiğimizden farklı olması gibi bir durum ortaya çıkabilir. Ne yazık ki, bu durum yakın zamanda değişecekmiş gibi görünmüyor.

Bu üçüncü parti dağıtımlarla ilgili bir açıklamaya HTTP Sunucu wikisinde yer verilmiş olup bunların şu anki durumunu yansıtmaktadır. Ancak, yine de, dağıtımınızın belli platformlarla ilgili paket yönetimi ve kurulum işlemleri hakkında bilgi sahibi olmanız gerekmektir.